KAŞINTIYI HAFİFE ALMAYIN; KARACİĞER HASTALIKLARIN HABERCİSİ OLABİLİR!

Medipol Üniversitesi Hastanesi Karaciğer Nakli ve karaciğer, pankreas, safra yolları cerrahi Prof.Dr.Onur Yaprak; Karaciğerde gelişen kolanjiokanserlerin, safra yollarının kronik iltihap ve kanserlerinin veya karaciğer sirozunun ilk belirtisinin kaşıntı olabileceğini belirterek kaşıntı ile ilgili uyarıcı bilgiler verdi.

Prof.Yaprak açıklamasında şöyle dedi;

“Kaşıntı insanları oldukça rahatsız eden ve yaşam kalitesini bozan, bazen bir deri hastalığına bazen sistemik bir hastalığa bazende psikosomatik bozukluklara bağlı ortaya çıkan bir durumdur. Kaşıntıya yol açan en yaygın neden egzema, alerjik kontakt dermatit, atopik dermatit, ürtiker, gibi cilt reaksiyonlarıdır. Bunun dışında paraziter enfeksiyonlar, mantar enfeksiyonları, uyuz gibi hastalıklar ve ilaç reaksiyonları da kaşıntıya yol açan diğer durumlardır. Dermatolojik hastalıklar dışındaki sistemik nedenli kaşıntı nedenleri arasında ise karaciğer ve safra yolları rahatsızlıkları, böbrek yetmezliği, diyabet, tiroid hastalıkları, lenfoma, lösemi, polisitemia vera gibi kan ve lenf sistemi kanserleri, demir eksikliği anemisi sayılabilir. Bu durumlardan bazıları ciltte kurumaya yol açtıkları için kaşıntıya yol açmaktayken karaciğer ve safra yolları kaynaklı kaşıntıda neden; kolestaz dediğimiz duruma bağlı safranın bağırsağa akışında bozulma ve bunun neticesinde safra tuzlarının birikmesidir.”

Prof.Dr. Yaprak karaciğer ve safra yolları kaynaklı kaşıntıya yönelik sözlerine şunları ekledi.

Karaciğer günlük ortalama 0.5-1 litre kadar safra üretir. Safra sarı-yeşil renkte bir sıvıdır ve bu rengini veren madde bilirubindir. Safranın içinde bilirubin ile beraber kolesterol ve safra tuzları bulunur. Normalde karaciğerde üretilen safranın bir kısmı açlıkta safra kesesinde depolanır. Yemek sonrası safra, safra kanalının içinden bağırsağa boşaltılır. Gerek karaciğer içindeki safra yollarını etkileyen iltihabi olaylar yada kanserler gerekse safra kanalında daralmaya yol açan kanserler nedeniyle safranın bağırsağa akışı etkilenirse sarılık ve/veya kaşıntı ortaya çıkar. Kaşıntının nedeni safra tuzlarının birikimi ve cilt kuruluğu neticesidir. Kaşıntı özellikle geceleri artar ve el içi ve ayak tabanında daha fazladır. Bazı hastalarda sarılık ortaya çıkmadan kaşıntı başlar ve bu sırada kan tahlilleri yapılırsa kanda “GGT” ve “ALP” isimlerini verdiğimiz karaciğer enzimlerinin de artmış olduğu saptanır. Sarılık olaya daha sonra eklenir ve bu durumda artık kanda bilirubin de artmıştır. Henüz daha sarılık oluşmadan kaşıntı aşamasında soruna erken tanı konulabilirse bu tip hastalıkların tedavisinde başarı oranı da artar.